20/12 – Mooi of niet deze zeldzame foto van het pand Swaensteyn (1632), midden in de Herenstraat en nog altijd monumentaal aanwezig in het Beschermde Dorpsgezicht van Voorburg. De foto werd 95 jaar geleden (1916) gemaakt, vermoedelijk nog op glas en in elk geval haarscherp. Het is een kijkplaatje voor jong en oud. Maar wat is er allemaal te zien op deze ‘plaat van glas’ uit de oude doos die verloren en stoffig op zolder stond? We proberen hem zo zorgvuldig mogelijk te ontleden.
Jongen met pet en knickerbocker
Aan de schaduw links kan worden afgeleid dat de fotograaf zijn statief ’s middags rond een uur of drie hier neerzette. Dan verlicht de zon de Herenstraat het beste. Swaensteyn was toen in gebruik als Hotel Cafe Restaurant, zoals op het ijzeren uithangbord met verweerde letters boven de ingang geschilderd staat. Aan de gevel zijn kleine emaille reclamebordjes bevestigd. Rechts daarvan, boven de geopende stalen deur, is de toegang naar de Stalhouderij C. Burgdorffer. Een jongen slaat aandachtig de fotograaf gade. Hij draagt een pet en knickerbocker, een wijde kniebroek waarvan de pijpen onder de knie zijn samengebonden met daaronder zwarte lange kousen. Links is nog net een voorbijganger te zien.
Vlaggenmast uit zolderraampje
Boven de ingang steekt een vlaggenmast uit, die er niet meer is. Nu wordt er op feestdagen gevlagd vanuit een zolderraam. De mast wordt dan horizontaal naar buiten gestoken. Altijd een hele toer voor de gemeentebode. Op het dak torent een breed raamwerk met elementen voor electriciteit. De huidige klokgevels met daarin onder andere het Voorburgse stadswapen, waren nog niet aan het gebouw toegevoegd (zie tweede foto). Op de niet goed sluitende houten kelderluikjes staan diabolofiguurtjes als versiering. De hoeksteen links van de poort is beschadigd door het in- en uitrijden van de paardenwagens. Een trottoir biest het wegdek af met brede klinkers, of zijn het misschien toch ‘Belgische kinderhoofdjes’?
Kerkstraat was eerder een steeg
Links van het gebouw Swaensteyn de toen nog smalle Kerkstraat, eerder een steeg. Dat was moeilijk doorkomen daar, hetgeen te maken zal hebben met het afbreken van dit hoekpand, dat evenals de straatlantaarn is verdwenen. Op de gevel zien we Chr Geerts…, een verwijzing naar het bedrijf in de Kerkstraat voor ‘Lood- en Zinkwaren, aanleg voor verlichting, verwarming’, voorzover nog te lezen valt. Rechts, naast de jongen, het huidige ‘Swaentje’ dat als receptieruimte voor raadsleden dienst doet. De deurkruk lijkt defect. Zo te zien was er een bakkerij in gevestigd. In de etalage liggen broden op de plank. Achter het raam een half geopende luxaflex, kennelijk toen dus al verkrijgbaar.
Gemeentelijk ‘informatiehuisje’
Terug naar vandaag, 20 december, de 60ste verjaardag van burgemeester Hans van der Sluijs, nu vier jaar de ambtelijk aanvoerder van Leidschendam-Voorburg. Bijna wekelijks betreedt hij Huize Swaensteyn voor vergaderingen, onder meer als voorzitter van de Gemeenteraad. Daar werd door de coalitie van VVD/CDA/PvdA/D66 besloten om het ServiceCentrum naar Leidschendam te verhuizen, een moeilijk verteerbare zaak voor veel Voorburgers. In dat licht werd pandje ’t Swaentje onlangs nog genoemd als mogelijke locatie voor een klein maar fijn gemeentelijk ‘informatiehuisje’ waar de Voorburgers alsnog voor eerstelijns gemeentezaken terecht kunnen. Je moet dat wel willen als gemeente. Het zou een zinvol gebaar zijn als pleister op de wond.
